با نخستین شهید نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بیشتر آشنا شوید

 محمد نوژه در هشتم فروردین ماه سال هزار و سیصد و بیست و چهار در تهران در خانواده‌ای متدین دیده به جهان گشود. پدرش مرد مؤمن و مذهبی و اهل مسجد بود و محمد را از همان کودکی با نماز و روزه آشنا کرد.

محمد در سال ۱۳۴۲ وارد دانشکده افسری شد و پس از اتمام آن جهت طی دوره سامانه‌های کنترل اسلحه به آمریکا رفت و به علت عشق به پرواز به دانشکده خلبانی نیروی هوایی راه یافت.

محمد دوره مقدماتی پرواز را در ایران و دوره عالی و تکمیلی آن را در آمریکا گذراند و به اخذ نشان خلبانی نائل آمد و در سال ۱۳۵۱ به منظور خلبانی هواپیمایی اف -۴ برگزیده شد و پس از طی دوره مربوطه به جمع خلبانان تیز پرواز هواپیمای فانتوم نیروی هوایی ایران پیوست.

شهید نوژه فردی با انضباط و برخوردار از دانش پروازی و مهارت‌های تخصصی و یکی از کارکنان ممتاز پایگاه به حساب می‌آمد. در بررسی خلاصه وضعیت شهید نوژه، در سال‌های ۵۶ تا ۵۸ از او به عنوان افسری پر کار که روزانه بیش از دوازده ساعت وقتش را به امور عملیاتی می‌پردازد و دو مورد تشویقی به علت جدیت در امور محوله گرفته یاد شده است.

همچنین این شهید بزرگوار فردی متواضع و خوش برخورد و مقید به احکام اسلامی بود به طوری که در طول زندگی لحظه‌ای از فرائض و احکام دینی غافل نبود. بعد از بازگشت از آمریکا نه تنها فریب زرق و برق غرب را نخورد بلکه همواره مفاسد فرهنگ غرب را به دوستانش یادآوری می‌کرد.

با شروع انقلاب اسلامی، محمد نوژه در نشر و پخش اعلامیه‌های حضرت امام (ره) فعالانه تلاش می‌کرد. او به دور از چشم ساواک دوستان و آشنایان را تشویق می‌کرد تا در تظاهرات و راهپیمایی‌های ضد رژیم پهلوی شرکت کنند.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی نوژه باز هم آرام و قرار نداشت. در آن زمان گروهک‌های ضدانقلاب در شهر‌ها و نقاط مختلف کشور در صدد آشوب و تجزیه ایران بودند و با این هدف به کشتار مردان و زنان و اطفال بی گناه می‌پرداختند. در همین زمان (۲۳/۵/۱۳۵۸) مهاجمان مسلح طرفدار حزب دمکرات کردستان و گروهی از عشایر وابسته منطقه با انواع سلاح‌های سبک، سنگین و خمپاره انداز به شهر پاوه حمله کردند.

نیرو‌های ژاندارمری، مردمی و پاسداران انقلاب پس از یک روز مقاومت ناگزیر با ارسال پیامی به مراکز فرماندهی خود، از سقوط شهر پاوه توسط مهاجمان مسلح خبر دادند و از مسئولین خواستند نیرو‌های ارتش را جهت سرکوب اشرار مسلح و دفع تجاوز به منطقه اعزام کنند.

در پی ارسال این پیام، هیأتی مرکب از دکتر مصطفی چمران (معاون نخست وزیر و وزیر دفاع وقت) تیمسار، ولی فلاحی (فرمانده نیروی زمینی) و ابوشریف معاون عملیاتی سپاه، با سه فروند بالگرد که حامل مهمات و اقلام ضروری برای نیرو‌های ژاندارمری و سپاه بودند، بعداز ظهر ۲۵/۵/۵۸ عازم شهر پاوه شدند. اما هلی کوپتر دکتر چمران مورد اصابت گلوله واقع شد و در نتیجه وی در محاصره مهاجمان مسلح در آمد.

پایگاه سوم شکاری همدان پس از مطلع شدن از ماجرا، با به پرواز درآوردن ۲ فروند هواپیمای «اف- ۴» بر فراز شهر و شکستن دیوار صوتی لحظات پراضطرابی را برای مهاجمان مسلح فراهم کرد تا زمینه حضور نیرو‌های مسلح خودی را فراهم کند. سرگرد محمد نوژه جزو اولین داوطلبان شرکت در این عملیات بود.

 

روز پنجشنبه ۲۵ مرداد ماه سال ۱۳۵۸ درست زمانی که شهر پاوه در محاصره عناصر گروه‌های کومله، فدایی و حزب دموکرات قرار داشت شهید نوژه در پی فرمان امام (ره) به همراه ستوان یکم خلبان بشیر موسوی (کابین عقب) به منظور پشتیبانی هوایی از مدافعین شهر و هم چنین شناسایی و بررسی وضعیت منطقه عازم پاوه شد.

هنگامی که هواپیمای وی به آسمان پاوه رسید با حجم وسیعی از آتش کالیبر‌های ضد هوایی ضد انقلاب که ارتفاعات شهر را در اختیار داشت مواجه شد؛ لیکن با مهارت و شجاعت وصف ناپذیری از دیوار آتش عبور کرد و در ارتفاع پایین به کمک شهید چمران و گروه همراهش شتافت.

پس از انجام عملیات، در حین انجام گشت‌های هوایی، هواپیما مورد اصابت آتش بار عناصر ضد انقلاب قرار گرفت و از کنترل خارج شد. درحالی که دست راست خلبان کابین جلو در اثر اصابت گلوله به درون کابین قطع شده بود، متأسفانه هیچ یک از خلبانان فرصت استفاده از صندلی پران را نیافتند و هواپیما به کوه اصابت و در منطقه قشلاق بین پاوه و روانسر سقوط کرد؛ شرایطی که باعث شد سرگرد خلبان محمد نوژه در حالی که روزه بود، با شربت شهادت افطار کند.

در پی این واقعه و به پاس اولین شهید نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، پایگاه سوم شکاری همدان که قبل از انقلاب به پایگاه شاهرخی و بعد از پیروزی انقلاب به پایگاه حر معروف بود از ۲۵ مرداد ٥٨ رسماً به «پایگاه سوم شکاری شهید محمد نوژه» تغییرنام یافت.

شهید محمد نوژه در سال‌های خدمتش به عنوان افسر سامانه‌های کنترل اسلحه گردان ۱۰۱ شکاری پایگاه یکم، افسر خلبان شکاری تاکتیکی گردان ۳۱ شکاری پایگاه سوم، ریاست شعبه عملیات مشترک و معاون عملیات پایگاه ششم نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی به مردم ایران خدمت کرد؛ همچنین در مأموریت‌های بسیاری در غرب کشور حماسه آفرید.

از آنجا که این پایگاه به نام شهید نوژه نامگذاری شده بود و هم چنین عدم دقت رسانه‌ها امروزی به غلط در برخی روایات و افکار عمومی از این کودتا (کودتای شبکه نقاب) به نام کودتای نوژه نام می‌برند؛ که صد البته این کوتاهی و ظلم در حق شهید خلبان محمد نوژه است.